Investeren in leren is dubbel renderen

Door: Edward Heijnen, EMLog alumni

Vrijdag 1 maart, precies op complimenten dag, zijn in de vertrouwde Ruwenberg de EMLog-diploma’s uitgereikt aan de laatste groep afgestudeerden volgens het huidige EMLog traject. De opleiding wordt gelukkig op niveau voortgezet, maar wel in een andere vorm en door een andere partij. De vraag die mij nu bezighoudt is: waarom is er een ander concept nodig om zo’n praktisch toepasbare topopleiding op het gewenste kwaliteitsniveau te houden. Zorgt de crisis ervoor dat bedrijven niet meer investeren in opleidingen, of zou dit nu juist door de crisis gestimuleerd moeten worden om er sterker uit te komen?

De diploma’s zijn uitgereikt aan (met de diploma’s in de hand) van links naar rechts, achterste rij eerst:Edwin van de Pol (Bosch Transmission technology)Theo Rosenberg (Fujifilm)Niels Wessels (Kolb) Koen van Doorn (Nedac Sorbo) Mark van het Bolscher (Shimano) Wim Snoek (DHL) Rinse de Lange (Van Uden Logistics) Edward Heijnen (C1000) Jan Scheffer staat als opleidingscoördinator natuurlijk ook op de foto (achterste rij)

Voor alle deelnemers van de opleiding geldt dat zij al jaren op niveau werkzaam zijn binnen de logistiek. Een theoretische basis is vaak vanuit de ‘oude’ studietijd opgedaan en de jarenlange ervaring zorgt voor de praktische kennis over wat wel of niet kan werken. En toch stellen we allemaal dat de EMLog ons veel meer heeft opgeleverd dan alleen maar een papiertje. De investering was het meer dan waard, maar wat hebben we soms zitten ploeteren.

Wat is EMLog eigenlijk?
De European Master Logistician is een in Europa erkende master opleiding die theorie, gedoceerd door vooraanstaande hoogleraren van verschillende universiteiten, combineert met praktische toepasbaarheid. Volgens mij is deze combinatie echt uniek voor een logistieke opleiding op dit niveau. Of zoals één van de docenten stelde ‘er is niets praktischer dan goed toepasbare theorie, maar de EMLog zou ook zo maar eens het best bewaarde logistieke geheim kunnen zijn.’ De combinatie van theorie en praktijk in een opleiding hoor je natuurlijk vaker, maar de grote hoeveelheid learning games, gastsprekers van verschillende bedrijven en uit diverse sectoren en de vele behandelden praktijkcases die steeds terugkwamen in elk studieblok getuigen hier echt van.

Theorie vertaal je daarmee direct naar de praktijk. Het is een behoorlijke pittige opleiding, die veel tijd vraagt, ongeacht de genoten vooropleiding, maar elk collegeblok zorgt direct na afloop voor enorm veel prikkels en gedachtenspinsels over wat er allemaal zou kunnen bij het eigen bedrijf. Dit wordt nog eens versterkt door de geweldige onderlinge sfeer. Het is een wel erg gemakkelijke manier om met vakgenoten te praten over zaken die in hun organisatie spelen, terwijl zij toch uit andere bedrijven en soms zelfs sectoren komen. Het ’oh ja effect’ hebben we door de herkenbaarheid wel erg vaak gehoord. Wat weet ik nu van chemie, maar het is wel erg leerzaam om bij een bedrijf in deze sector een kijkje te nemen. Probeer dit allemaal maar eens in goede banen te leiden. Dat is al een kunst op zich.

Wat levert EMLog op?
Voor alle deelnemers geldt dat de eindscriptie daadwerkelijk in de praktijk bij het eigen bedrijf wordt toegepast. Het verbetervoorstel verdwijnt niet zo maar in een bureau, maar het wordt nog echt uitgevoerd ook. Dat voelt natuurlijk als de slagroom op het toetje. EMLog zorgt ervoor dat je echt anders gaat denken en met andere ogen naar processen gaat kijken. Persoonlijk ervaar ik dat ik nu veel meer in ketens denk en in termen van toegevoegde waarde voor de klant. Alleen al de vraag stellen wie is mijn klant is op zich al een boeiend gespreksonderwerp. Bij de start van de EMLog in oktober 2011 dacht ik: examens halen, eindrapport verdedigen en de buit is binnen. Dat je door de praktische inzichten als mens ook verandert, had ik natuurlijk nooit bedacht.

De opleiding vraagt natuurlijk ook om een financiële investering, maar mijn overtuiging is dat dit echt meer dan de kostprijs terugbetaalt  door een concreet logistiek verbetervoorstel voor de eigen organisatie. Daar naast geeft het natuurlijk ook een fantastisch inzicht in wat er allemaal bij logistiek komt kijken. Een veel gehoorde uitspraak is: ‘ Logistiek is dozen schuiven en dat kost alleen maar geld,’ maar hoe doe je dit zo efficiënt mogelijk en wat is eigenlijk het verschil tussen logistiek en supply chain management?

EMLog levert ook stress op. Elke maand examen doen. Dat is lekker concreet, maar dat was ik natuurlijk niet meer gewend. Terug de schoolbanken in en ouderwets ‘blokken’ over uiteenlopende onderwerpen.  En wat is het confronterend als je meer moeite hebt met de lesblokken waarvan je van je zelf vindt dat je hierin wel redelijk goed bent. Het hele traject was spannend en erg leerzaam, omdat het examen niet halen natuurlijk geen optie is en jezelf er met een ‘jantje-van-leiden’ van afbrengen, zorgt dat je door de mand valt. En hoe erg is het om te moeten zeggen dat je een onderdeel niet hebt gehaald. Dat is natuurlijk je eer te na. Nu is de opleiding afgerond en hebben we weer tijd voor andere dingen. Ook lekker.

Waarom blijven studeren?
Ik heb het afgelopen jaar regelmatig de vraag gekregen waarom je een opleiding zoals de EMLog zou volgen terwijl je al logistiek of supply chain management tijdens de studietijd op het HBO of aan een universiteit hebt gevolgd? Mijn tegenvraag was dan altijd: Wat weet je hier nog écht van? Als mens vergeten we namelijk dingen in de loop der jaren. Het heeft niet zo veel toegevoegde waarde als ik hier nu met allerlei termen ga gooien om je als lezer te confronteren of te verrassen met wat je nog wel weet, maar een persoonlijk voorbeeld van waarom het nuttig is om te blijven studeren is toch wel hetgeen mij overkwam bij het opruimen van een oude boekenkast enkele weken geleden (Tja, wat doe je anders in de rustigere januarimaand, maar eigenlijk zou een georganiseerde werkplek een zekerheidje moeten zijn, toch?).

Ik had bijvoorbeeld het integraal logistiek concept uit de eerste druk van Werken met Logistiek (Visser en van Goor, 1995) nog in de kast staan, maar tijdens de EMlog colleges had ik toch sterk de indruk dat dit onderwerp iets was dat is ontstaan in de laatste tien jaar. Mooi niet dus, het concept bestaat al zo’n 20 jaar, maar ik wist er helemaal niets meer van. En natuurlijk ben ik de enige die zo iets overkomt…..toch? Daarom is het nuttig om te blijven investeren in kennis, zodat je ook ‘bij blijft. De basis van logistiek, inslag, opslag en uitslag is al jaren hetzelfde maar de manier waarop we dit vandaag de dag doen (en met name de beschikbare technieken), zijn natuurlijk wel veranderd. Hoe blijf je hiervan voldoende op de hoogte als je dagelijks alleen maar ‘je ding doet.’ Juist: regelmatig studeren. ’Uitstellen en zeggen ‘dat ga ik nog wel eens doen, want ik heb het zo druk, zorgt er voor dat je het nooit gaat doen. Zet de stap en doe het. Het geeft veel voldoening en je leert er echt van. Het is toch grappig als je mensen tegenkomt die zeggen:´jij hebt toch EMlog gedaan?’

EMlog in een ander jasje?
Ik ben als net EMLog-afgestudeerde natuurlijk niet betrokken bij wat er achter de schermen over de voortzetting van EMLog afspeelt, maar ik heb de indruk dat het aantal aanmeldingen zodanig laag is dat het financieel gezien niet haalbaar is om de opleiding na zo’n 20 jaar voort te zetten. Komt dit dan alleen door de crisis waardoor bedrijven besparen op opleidingsbudgetten, voldoet de opleiding niet aan de verwachtingen, of is deze toch niet zo praktisch als wordt gesteld? Volgens mij is het altijd goed om te investeren in kennis van medewerkers, zeker als duidelijk is dat zij voor de start van de opleiding een bedrijfsprobleem analyseren en met een verbetervoorstel komen. Het inhuren van tjjdelijke krachten is vaak veel duurder. Het zorgt er ook voor dat kennis niet is geborgd en voor mij nog wel het belangrijkste: het leidt niet tot ‘nieuw denken’ bij medewerkers met passie voor het bedrijf. Eyeopeners heb je nodig, en die krijg je door de EMLog. Niet alleen ik, maar ook de andere afgestudeerden hebben tijdens de opleiding op de werkvloer veel gesprekken gehad over onderwerpen die tijdens de opleiding zijn behandeld. De echte praktijk, met de voeten in de klei of zoals in de logistiek ook wel wordt gezegd ‘met veiligheidsschoenen aan naar het magazijn gaan.’

De moeite waard
Persoonlijk vind ik het erg jammer dat de huidige vorm van de EMLog stopt. Het heeft mij niet alleen veel meer kennis opgeleverd, maar het heeft mij ook anders laten denken. Gelukkig gaat de EMlog wel op hetzelfde kwaliteitsniveau door, leuk dat ons diploma hiermee van waarde blijft, maar veel belangrijker nog er blijft op topniveau een opleiding beschikbaar die echt de moeite waard is en dat is ook belangrijk voor de B.V. Nederland Logistiek. Ondanks dat de EMLog mij veel meer tijd heeft gekost dan ik vooraf had ingeschat (maar dat kan ook aan mij liggen), raad ik iedereen de EMLog aan die een forse inhoudelijke stap voorwaarts wil zetten. Ik zeg volg de publicaties over de voortzetting van  de EMLog en schrijf je in!

Bekijk nog meer foto’s van deze historische historische diploma-uitreiking.